BİNGÖL İLİNİ TANIYALIM,
İL TRAFİK KODU: 12
YÜZÖLÇÜMÜ: 8.125 KM²
YÜKSELTİSİ: 1.151 METRE
TARİHİ:
Bingöl”ün bilinen en eski ismi Cebel-cur dur. Cebel dağ, Cur akan anlamındadır. Bu kelimenin zamanla Çapakçur şeklinde telaffuz edildiği ihtimali kuvvetlidir. Zaten Çapakçur akan temiz su anlamına gelir.
Evliya Çelebiye göre bu isim Büyük İskender tarafından verilmiştir. Rivayete göre Büyük İskender vücudundaki dayanılmaz ağrılar için nice hekimlere baş vurduğu halde şifa bulamaz. Bunun üzerine Ab-Ul Hayat (ölümsüz hayat) suyunu aramaya başlar. Uzun aramalardan sonra kaynağı kendisi olmasa da o sudan içip dayanılmaz ağrılardan kurtulur. Faydasını gördüğü bu suya “Makdis lisanı” üzerine cennet suyu anlamına gelen Çapakçur adını verir. Doktorlarına, sizlerin çare bulmadığınız ağrılarıma Allah cennet ırmaklarından deva verdi. Burada benim adıma bir kale yapın ve adını Çapakçur koyun demiştir. Daha sonra çeşitli kaynaklarda Mingöl olarak karşımıza çıkar. Mingöl göller bölgesi anlamındadır. Mingöl kelimesi de zamanla halk tarafından Bingöl şeklinde telaffuz edilmiş bin tane göl anlamındadır.
Daha sonra Bingöl”e Çevlik denmiştir. Bağ bahçe anlamındadır. Bu ad günümüzde yöre halkı tarafından halen kullanılmaktadır.
1874 yılında yapılan bir idari düzenlemeye dayanılarak 1881 de Bitlis vilayeti kuruldu. Çapakçur ve Genç bölgesi Bitlis Vilayetine, Kiğı Erzincan”a, Karlıova Muş”a bağlandı.
Cumhuriyetin ilanından sonra 1926 yılında Elazığ, 1929 senesinde Muş”a bağlanan Bingöl, 1936 yılında çıkarılan bir kanunla il haline getirildi. Bu kanunun Bingöl iline ait metni aynen şöyledir. “Yeniden 9 kaza ve 5 vilayet teşkiline ve bunlarla 32 Nahiyeye ait Kadrolar Hakkında Kanun
Kanunun numarası:2885
Kabul Tarihi:25-12-1935
Resmi Gazete ile Neşir ve ilanı: 4 Ocak 1936
Numara:3197
Madde 5: Muş vilayetinin Çapakçur, Genç, Solhan, Bingöl kazaları ile Erzincan vilayetinin Kiğı kazasından teşekkül etmek ve merkezi Çapakçur kasabası olmak üzere Bingöl vilayeti kurulmuştur.”
1945 yılında il merkezi olan Çapakçur”un adı Bingöl olarak değiştirilmiştir
İLÇELERİ:
Adaklı, Genç, Karlıova, Kiğı, Merkez, Solhan, Yayladere, Yedisu.
İKLİMİ:
Sert karasal ikliminin ektesi altındadır.
TARIMSAL ÜRÜNLER:
Kıl Keçisi, Koyun, Yün, Deri, Süt, Peynir, Bal, Tereyağ, Buğday.
YERALTI KAYNAKLARI:
Madensuyu.
YÖRESEL YEMEKLERİ:
Mastuva, Ayran Çorbası, Sırına Pel, Patile, Kabul Basması, Sulu Hedik, Yoğurtlu Klorik, Kuzu Kalek, Tutmaç Çorbası, Çiğ Köfte.
ÖNEMLİ TELEFONLAR:
OTOGAR (MERKEZ): 0426 214 38 48
TREN GARI (GENÇ): 0426 411 30 27
GEZİLECEK YERLER:
Örenyerleri:
Aydıntepe (Hart) Yeraltı Kenti, Kuba Kalıntıları, Zulümtepe Harabeleri.
Kaleler:
Sentarius,
Kral Kızı (Dano-Hini), Kiğı ve Kaleönü Kalesi,
Camiler:
Kiğı Camii.
Mağaralar:
Kiğı Çiçektepe Köyü, Zağ, Kalkanlı ve Kubik Mağaraları.
Kaplıcalar:
Kös Turizm Termal Merkezi.
İçmeler:
Genç İçmeleri.
Kayak Merkezleri:
Bingöl Yolaçtı ve Kiğı Kayak Merkezleri.
Yaylalar:
Bingöl, Şerafettin, Çötele (Çolta), Hırhal, Çavreş, Kiğı, Dağın Düzü ve Karer Yaylaları.
Diğer:
Yüzen Ada, Çır Şelalesi, Şenköy Şelalesi, Kale Tepesi Güneş Doğuşu, Mürsel Paşa Abidesi.
Gezilecek yerler bilgisi “Adım Adım Türkiye” kitabının yayıncısı Mepmedya Yayınları‘ndan izin alarak yayınlanmıştır.
