BOLU İLİNİ TANIYALIM,
İL TRAFİK KODU: 14
YÜZÖLÇÜMÜ: 11.051 KM²
YÜKSELTİSİ: 720 METRE
TARİHİ:
Bolu’nun ilk sakinleri Hititlerdir. M.Ö. 1211 senelerinde bütün Hitit toprakları gibi Bolu da Frigyalıların eline geçti. Frigyalıları yenen Lidyalılar Bolu’ya sahib oldular. Persler M.Ö. 6. asırda (546 senesinde) Lidyalıları yenince kısa bir müddet bölgeye hakim oldular. 200 sene Misya ve Patlagonya isimleri altında genel valilerle idare ettiler. M.Ö. 336 da Makedonya Kralı Büyük İskender, Persleri yenerek Anadolu’nun birçok yeri gibi Bolu’yu da ele geçirdi. Büyük İskender’in ölümü üzerine Makedonya Krallığı yıkılınca, Anadolu’nun bazı yerlerini Yunanlı olmayan fakat Yunan kültürü altında kalan milletler ele geçirdiler. Bugün bazı Afrika ülkelerinin resmi dili İngilizce ve Fransızcadır. Fakat bu ülkenin İngiliz ve Fransız milletiyle ilgisi yoktur. İşte o zamanda Yunanca konuşan, fakat Yunanlılıkla ilgisi olmayan bazı milletler, Anadolu’nun bazı bölgelerine hakim oldular. Bolu’da da Bitinya Krallığı kuruldu. M. Ö. birinci asırda Pers asıllı fakat Yunanca konuşan Pontus Devleti saldırınca, Bitinya’nın son kralı Üçüncü Nikomedes Romalıları yardıma çağırdı. Pontus Krallığı yenildi. Bitinya Kralı Üçüncü Nikomedes ölünce vasiyeti icabı Bolu bölgesi Roma İmparatorluğuna katıldı. Roma 395 senesinde ikiye parçalanınca Bolu, Doğu Roma’nın yani Bizans’ın payına düştü.
Bu çağda sanat ; yerli gelenek ve görenekleri yaşatmakta ise de, yani yerli Hatti Sanatı Mezopotamya’dan gelen tüccarların yerli halka devlet kurma fikrini aşılamaları Hitit Sanatı ve Devletinin temellerini atmıştır.
1071 Malazgirt Zaferinden sonra Türkler, Anadolu’nun batısına doğru ilerlemeye devam ettiler. Alparslan’ın oğlu Melikşah, Süleyman Şahı Kızılırmak ile İstanbul arasındaki bölgeyi almaya memur etti ve bölgeye yerleştirilmek üzere Türkistan’dan gelen 100.000 Türkmen verdi. Bolu, bölgeye yapılan akınlar sırasında Horasanlı Aslahaddin tarafından fethedildi. 1074 te Bolu’ya yerleşen Türkmenler, Bizanslıların çok önceleri Balkanlardan getirdikleri Bulgar, Peçenek, Uz ve Kuman Türkleri ile kolayca kaynaştılar. Bolu ve köyleri tamamen Türkleşerek Türk isimleri aldılar. Dadurga, Salur, Karken, Yenice, Çatak, Berk, Karaceli, Bayındır, Yuva ve daha pekçok yerin ismi hep Türk boylarının isimleridir.
Balkanlardan gelen Türkler Hıristiyanlaşmış, fakat Türkçe lisanını, örf ve adetlerini unutmamışlardı. Bunlar kısa zamanda Müslüman oldular. Selçuklu Devletinin komutanları Artuk, Tutuk, Danişmend, Karatekin ve Saltuk beyler, Süleyman Şahın emrinde İstanbul sınırına dayandılar.
Haçlı seferlerinde kısa bir müddet Bolu’ya Trobzon Rum İmparatorluğu hakim oldu ise de, bölgedeki halk Türk olduğundan bu işgal kısa sürdü.
1197’de Bolu ikinci defa fethedildi. Selçuklu Devleti yıkılınca (1308) bir ara Bolu Moğolların eline geçti. Osmanlı Devleti kurulunca, Osman Gazi zamanında Bolu, Göynük, Mudurnu ve Taraklı Konuralp tarafından fethedildi. Orhan Gazi zamanında ise Akçakoca, Kandıra, Düzce ve Üsküb fethedildi. Timur Hanın Ankara Savaşı zamanında Bolu, Candaroğulları (İsfendiyaroğulları)nın hakimiyetine geçmişse de, İkinci Murad Han zamanında yeniden Osmanlı Devletinin idaresine geçti. 1324-1694 arasında sancak olarak idare edildi. Bu tarihten sonra Voyvodalık haline getirildi. Kanuni şehzadelik devrinde Bolu’da valilik yaptı. 1811-1864 arasında tekrar bağımsız sancak haline geldi. Kütahya’daki Anadolu Beylerbeyliğine bağlı 14 sancak (vilayet) merkezinden biri oldu. Tanzimattan sonra, sancak olarak Kastamonu’ya bağlandı. Birinci Dünya Harbinden sonra düşman istilası görmediyse de maddi zarar gördü. Nüfus ve ticareti azaldı. Cumhuriyet devrinde vilayet oldu.
Kaynak: www.karadenizgezi.net
İLÇELERİ:
Dörtdivan, Gerede, Göynük, Kıbrıscık, Mengen, Merkez, Mudurnu, Seben, Yeniçağa.
İKLİMİ:
Karadeniz’in nemli etkilerinin ulaşabildiği kesimlerde ılıman bir iklim, iç kesimlerde ise sert bir karasal iklim görülür.
TARIMSAL ÜRÜNLER:
Patates, Buğday, Şekerpancarı, arpa, fındık, elma.
YERALTI KAYNAKLARI:
Linyit Yatakları ve Sıcak Şifalı Maden Suları.
YÖRESEL YEMEKLERİ:
Bolu Tarhana Çorbası, Kabaklı Gözleme, Mengen pilavı, Kaşık Sapı, Abant Kebabı, Keşli Cevizli Erişte, Bolu Kurabiyesi, Bolu Orman Kebabı, Mantar Sote, Taze Fasulye Çorbası, Kedi Batmaz, Palize, Sakız Bakla Çorbası , Küllü Çörek, Gırma Börek, Cevizli Keşli Erişte, Bolu Beyi Tatlısı, Coş Hoşafı.
ÖNEMLİ TELEFONLAR:
OTOGAR (MERKEZ): 0374 215 37 13
GEZİLECEK YERLER:
Müzeler:
Bolu Müzesi.
Örenyerleri:
Akşemsettin Türbesi – Göynük, Bolu (Bithynıum – Claudiopolis), Seben Kaya Evleri.
Milli Parklar:
Yedigöller, Bolu Fındığı, Bolu Akdoğan (Ebe Çamı), Bolu Kökez, Bolu Sülüklügöl, Abant.
Camiler:
Büyük Camii (Yıldırım Beyazıt Camii), Kadı Camii, Saraçhane Camii, İmaret Camii, Ilıca Camii, Süleyman Paşa Camii, Yıldırım Camii, Kanuni Camii, Yukarı Tekke Camii, Eskiçağa Yıldırım Camii.
Kaleler:
Keçi Kalesi, Göynük Kalesi, Yağbaşlar Kalesi.
Türbeler:
Tokad-i Hayreddin, Akşemsettin, Ömer Sekkin, Aşağı Tekke, Ümmi Kemal, Kasım Dede, Babahızır Türbesi.
Kervansaraylar:
Yukarı Taşhan.
Hamamlar:
Orta, Tabaklar, Sultan, Süleyman Paşa, Yıldırım Beyazıt, yıldırım, Aşağı.
Köprüler:
Narlıdere (Kasrik), Ahlat Emir Bayındır.
Kaplıcalar:
Karacasu Termal Turizm Merkezi, Babas Kaplıcası, Sarot Kaplıcası, Bağlum (Kesenözü) Kaplıcası, Çatak Kaplıcası.
Kayak Merkezleri:
Esentepe, Kartalkaya.
Yaylalar:
Aladağ, At, Gerede, Kıbrısçık, Mengen, Mudurnu, Göynük, Seben, Kızık.
Diğer:
Göynük Evleri, Mudurnu Evleri, Avcılık ve Olta Balıkçılığı, Yamaç Paraşütü, Kuş Gözlem Alanı olarak da Yedigöller Milli Parkı, Abant, Gölcük, Gölköy Baraj Gölü, Yeniçağa, Karamurat, Çubuk, Sülük, Karagöl, Akkaya Boğazı.
Gezilecek yerler bilgisi “Adım Adım Türkiye” kitabının yayıncısı Mepmedya Yayınları‘ndan izin alarak yayınlanmıştır.
