BURSA İLİNİ TANIYALIM,
İL TRAFİK KODU: 16
YÜZÖLÇÜMÜ: 11.043 KM²
YÜKSELTİSİ: 155 METRE
TARİHİ:
Eski adı: Yunanca “Προύσα” Prussa veya Brusa’dır. Yapılan araştırmalar Bursa yöresinin M.Ö. 4000’lerden beri çeşitli yerleşimlere sahne olduğunu göstermektedir. Bu topraklara M.Ö. 13. yüzyıldan sonra Bitinler ve Misler yerleşti. İlk çağda Bitinya ve Misya’nın komşu olduğu bir alanda yer alan yöre M.Ö. 7. yüzyılda Lidya’nın, M.Ö. 546’da da Perslerin egemenliğine girdi. M.Ö. 334’e kadar süren Pers egemenliği boyunca Bitinyalılar kendi yöneticilerini seçme hakkına sahipti. M.Ö. 328’de Bitinya Krallığı kuruldu. Kral Zipoetes döneminde gelişen krallık, oğlu I. Nikomedes zamanında en güçlü haline ulaştı. M.Ö. 230-182 arasında Bitinya kralı olan I. Prusias Bursa kentinin kurucusu olarak kabul edilir. Bursa adının da kentin o zamanki adı Prusa’dan kaynaklandığı sanılmaktadır. M.Ö. 74’te Roma’ya bağlanan Bitinya’nın başkenti Prusa’dan Nikomedeia’ya (İzmit) taşındı. M.S. 395 yılında Roma İmparatorluğu’nun ikiye bölünmesinden sonra Bizans yönetiminde kalan Bursa, imparatorluğun Doğu Eyaleti’ne bağlı beş diyosezden Asya Diyosezi sınırları içindeydi. Kent özellikle 11. yüzyılda Selçukluların saldırısına uğradıysa da 14. yüzyıla değin Bizans yönetimi altında kaldı. Uzun çatışmalardan sonra 1326’da Orhan Bey Bursa’yı alarak Osmanlıların başkenti yaptı. Bursa’nın fethi (1326 yılında) ile kurulan Bursa Mehterhanesi 1826 yılında Yeniçeriliğin kaldırılışıyla beraber kapatılmıştır. Bursa 1365’te Edirne’nin başkent yapılmasına kadar bu durumunu korudu. Bursa, İstanbul’un Fethi’ne kadar Osmanlıların en önemli merkeziydi.
Bursa 14.yy’dan itibaren İran’dan gelen ipeğin ve Hindistan-Cidde-Halep üzerinden gelen baharatın sayesinde ekonomik açıdan büyük bir gelişme gösterdi. Özellikle 16.yy’da doruğa çıkan ipek ve baharat ticareti kente büyük canlılık kazandırdı. Kentin meşhur İpek, Koza, Fidan, Emir Hanları bu ticaretin kalbinin attığı yerlerdi. Bu dönemde kentin nüfusu 75bin’e yakındı. Batı Avrupa’dan gelen birçok tüccar, özellikle Floransa ve Venedik’ten gelen İtalyanlar bu dönemde kente yerleşip, ipek ve baharat karşılığında Batı Avrupa mamulü yünlü dokumaları satmaya başladılar. Bursa’da satın alınan ipek ve baharat buradan İstanbul’a geçiyor, oradan da ya Ege/Akdeniz üzerinden İtalya ve Batı Avrupa pazarlarına, ya da Karadeniz üzerinden Kili-Akkirman-Liviv (bugünkü Ukrayna) güzergâhını izleyerek Orta ve Doğu Avrupa pazarlarına çıkıyordu. Hem Osmanlı İmparatorluğu’na hem de Bursa’ya büyük zenginlik getiren bu ticaret, 17.yy’dan itibaren İngiliz ve Hollandalıların Hint Okyanusu’nda hâkimiyeti ele geçirip, baharat ve ipeği Avrupa’ya Ümit Burnu üzerinden direk taşımaya başlamalarıyla giderek azalmış ve önemini kaybetmiştir.
Bursa yöresi 1900’lerin başında Hüdavendigar Vilayeti’nin sınırları içindeydi. Kentin belediyesi 1877’de kuruldu. Kurtuluş Savaşı yıllarında çeşitli yörelerinde ayaklanmalar çıkan Bursa 8 Temmuz 1920’de Yunanlılarca işgal edildi; 11 Eylül 1922’de işgalden kurtuldu.
Kaynak: Bursa Valiliği
İLÇELERİ:
Nilüfer, Osmangazi, Yıldırım, Büyükorhan, Gemlik, Gürsu, Harmancık, İnegöl, İznik, Karacabey, Keles, Kestel, Mudanya, Mustafa Kemalpaşa, Orhaneli, Orhangazi, Yenişehir.
İKLİMİ:
Kuzey kesiminde Akdeniz ikliminin Marmara kıyılarına özgü tipi etkili olurken, iç ve güney kesimlerde iç batı anadolunun karasal iklimi görülür.
TARIMSAL ÜRÜNLER:
Şekerpancarı, Domates, Buğday, Üzüm, Patates, Şeftali, Soğan, Zeytin, Ayçiçeği, Elma, Çilek, Çeşitli Meyve ve Sebzeler.
YERALTI KAYNAKLARI:
Bor Mineralleri, Linyit, Maden Suyu ve Krom.
YÖRESEL YEMEKLERİ:
Bursa Kısırı, Ciğer Kebabı, İnegöl Köfte, Muradiye Çorbası, İskender, Sakızlı Kebap, Kestane Şekeri, Bursa Lokumu, Bursa Hilali, Uludağ Usulü Kestane Ezmesi, Pazılı Tirilye Kebabı (Bursa)
Kebaplar, Gelincik Otlu Börek, Kaymaçina, Gülvarak, Kartalaç, Dızmana Böreği, Köbete, Mumbar Dolması, Kereviz Dolması, Pilimen Çorbası, Kemal Paşa Tatlısı, Kestaneli Lahana Sarması, Yufkalı Paça, Söble, Dilber Dudağ, Damat Paçası, İşkembe Çorbası, Şipsi, Pideli Köfte, Bursa Kebabı, Etli Erik, Soğan Köftesi, Bursa Muhallebisi.
ÖNEMLİ TELEFONLAR:
OTOGAR (MERKEZ): 0224 261 54 00
BURSA HAVAALANI: 0224 246 50 01
LİMAN (İDO MUDANYA): 0224 544 30 60
GEZİLECEK YERLER:
Müzeler:
Ayasofya Müzesi.
Kaleler:
Bursa Kalesi.
Camiler:
Yıldırım, Yeşil, Emir Sultan, Ulu Camii, Muradiye, Hüdavendigar, İznik Yeşil, Orhan Bey Camii, Hacı Özbek, Yıldırım Beyazıt, Çandarlı Kara Halil İbrahim Paşa, Şeyh Kubbetin, Orhan Gazi Türbesi, Okçubaba Türbesi.
Kiliseler:
Fransız Kilisesi.
Sinagoglar:
Geruş, Mayor, Ets Ahayım.
Kervansaraylar:
Emir, Eski (Tahıl), Geyve, İpek, Koza Han, Pirinç.
Milli Parklar:
Uludağ Milli Parkı.
Mağaralar:
Ayvaini, Oylat.
Kaplıcalar:
Oylat, Çekirge, Armutlu.
Plajlar:
Karacabey, Mudanya, Gemlik, İznik, Uluabat, Yeniköy, Bayramdere, Zeytinbağ, Kurşunlu, Mesudiye, Eğerce, Esence.
Kayak Merkezleri:
Uludağ Kayak Merkezi.
Şelaleler:
Saitabat Şelalesi, Suuçtu Şelalesi, Aras Şelalesi.
Diğer:
İznik Gölü Kuş Alanı, Uludağ Kuş Alanı, Uluabat Kuş Alanı, Kocaçay Deltası, Marmara Havzası, Cumalıkızık Evleri, Bursa Saat Kulesi, Balibey Han.
Gezilecek yerler bilgisi “Adım Adım Türkiye” kitabının yayıncısı Mepmedya Yayınları’ndan izin alarak yayınlanmıştır.
