Daha Büyük Görüntüle
ANKARA İLİNİ TANIYALIM,
İL TRAFİK KODU: 06
YÜZÖLÇÜMÜ: 30.715 KM²
YÜKSELTİSİ: 850 METRE
TARİHİ:
Türkiye Cumhuriyet’inin başkenti olan Ankara kenti topraklarına, çok eski tarihlerde yerleşilmiştir. Bunda en büyük etken, bu topografya koşullarının ve Anadolu yolları üstündeki konumunun, merkez rolü oynayabilecek bir kentin kurulmasına elverişli olmasıdır.
Ankara kentinin bir görüşe göre, galatlar tarafından kurulduğu ve gemi çapası anlamına gelen adıyla bilindiği ileri sürülmektedir. Diğer bir görüşe göre ise Ankara’nın kurucusu Frikya Kralı Midas’tır. Daha sonraları kent Engürü olarak adlandırılmıştır. Kuruluş dönemi ve şekli ne olursa olsun kent ilk dönemlerden beri ticaret yollarının kesiştiği bir konuma sahip olmuştur.
Hitit döneminde Ankara’nın bir askeri garnizon olarak kullanıldığı bilinmektedir. Büyük Hitit İmparatorluğu’nun tarihe karıştırmasından sonra kent ve yöresinde M.Ö.7. yüzyıla kadar Friğler egemen olmuştur.
Frig devletinin yıkılışından sonra Lidyalılar M.Ö. 547 yılına kadar bölgeye hakim olmuştur. Daha sonra Ankara Pers eğemenliğine girmiştir. Yaklaşık 200 yıl süren pers egemenliği döneminde Ankara’nın önemli bir konaklama yeri ve ticaret kenti durumuna geldiği belirtilmektedir.
Mekadonya Kralı Büyük İskender M.Ö. 333 baharınde persleri yenerek Ankara’yı kendi imparatorluğuna katmıştır. Bu dönemde Anadolu’ya gelen savaşçı kavim Galatlar eski Ankara Kalesi’ni yapmışlardır. Daha sonra bölgede siyasal birliği kuran Romalılar M.Ö. 189 yılında Galatlar yenerek Ankara’yı ele geçirmişlerdir. Roma döneminde Ankara ulaşım sistemini oluşturan önemli yollardan birinin üzerinde bulunmaktaydı. Kent Roma döneminde içişlerinde bağımsız ve demokratik yapıda yönetilmiştir.. Bu dönemde halk tarafından “ Demoj ” ve “ Bule ” adı verilen iki ayrı gruptan oluşan bir belediye meclisi seçilirdi. Bu Meclisler bütün gereksinimlerini saptardı ve böylece kentin iç yönetiminde Kent meclisi ve Halk Meclisi bütün kararları almak yetkisine sahip olurdu. Bu dönemde kentin alt yapısı tamamlanmış, kente 60 Km uzaklıktaki Elmadağ’dan taş borularla getirilen su mahallelere dağıtılmıştır.
M.S. 3. Yüzyıl ortalarında Roma İmparatorluğu’ndan ortaya çıkan Sosyal ve ekonomik çöküntüye paralel olarak kent o günlere kadar koruduğu açık kent niteliğini yitirmiş ve çevresi surlarla çevrilmiştir. İmparatorluk beşkenti İstanbul’a taşınınca, Bizans döneminde Ankara’dan geçen ve başkenti doğuya bağlayan yolların önemi daha da artmıştır. M.S. 10. yüzyıla kadar Ankara Diğer Bizans Kentleri gibi para ekonomisinin geliştiği, örgütlü bir ekonomik yapısı olan önemli bir merkez özelliği kazandırmıştır. Bu dönemde, kent planının temel öğeleri; kent düşman saldırılarına karşı koruyan kalın surlar, pazar yeri işlevini gören agora ve kilisesidir. Ayrıca tahıl depoları, ambarlar ve hamamlar işlevlerini sürdüren diğer önemli ögelerdir.
Ankara’nın Selçukluların eline geçmesi, Malazgirt savaşından sonra 1073 yılına rastlar. Ankara gibi Bizans kentlerine Türklerin kitle halinde girmesi 11. yüzyılın son çeyreğinden sonra başlar. Türkler büyük bir hızla kırsal alana yerleştiler ve tarımsal üretime katıldılar. Daha sonra 12 ve 13. yüzyıllarda Selçuklu sultanlarının da çabasıyla transit ticaret bir gelişme gösterdi. Ankara 1304’de görevli özerklik vererek Osmanlı Devletine bağladığı Ankara, 1.Murat zamanında kesin olarak Osmanlı topraklarına bağlandı, 1402 yılında Timur orduları ile osmanlı Sultanı Yıldırım Beyazıt arasındaki Ankara Meydan Savaşı zamanında Ankara ve çevresinin büyük ölçüde harap olmasına karşın Anadolu birliğini yeniden kuran 2.Murat zamanında yeniden onarılmıştır. Bu dönemde su yollarına kadar bütün alt yapı tesisleri, hanlar, hamamlar ve diğer kamu binaları onarılmıştır.
Ankara 16-19. yüzyıllar arasında birçok yabancı gezginin de uğrak yeri olmuştur. Gezginler yazdıkları seyahat namelerinde kentle ilgili çok doğru bilgiler vermiş, çizdikleri gravürlerle o döneme ilişkin görsel malzeme sağlamışlardır. 19. Yüzyıl sonlarında Deutshe Bakn ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan bir demiryolunun yapılması konusunda anlaşmaya varılmış ve 1889’ da başlayan yapım çalışmaları sonunda 1892’ de ilk tren Ankara’ya gelmiştir.
Ankara’nın önemi Kurtuluş Savaşı ile birlikte artmıştır. Gazi Mustafa Kemal ve arkadaşları Ulusal Kurtuluş Savaşı’nı Ankara’dan yönetmişler. İlk Ulusal Meclis yine Ankara’da toplanmıştır.
Ankara, Türkiye Cumhuriyeti’nin başkenti olduktan sonra hızlı bir gelişme göstermiş, bir yandan Prof. Hermann Jansen’in hazırladığı kent planı çerçevesinin de İmar hareketleri hızkanırken diğer yandan, kamu yönemitinin başlıca kurumları kentte örgütlenmeye başlamıştır.
İLÇELERİ:
Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Gölbaşı, Keçiören, Mamak, Sincan, Yenimahalle, Akyurt, Ayaş, Bala, Beypazarı, Çamlıdere, Çubuk, Elmadağ, Evren, Güdül, Haymana, Kalecik, Kazan, Kızılcahamam, Nallıhan, Polatlı, Şereflikoçhisar.
İKLİMİ:
Sert karasal ilkimin etkisi altında kalır. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlı geçer.
TARIMSAL ÜRÜNLER:
Tahıl, Şekerpancarı, Kavun, Karpuz, Üzüm, Elma, Armut, Ayçiçeği, Baklagiller, Bal.
YERALTI KAYNAKLARI:
Çimento, Demir, Manganez, Linyit.
YÖRESEL YEMEKLERİ:
Ankara Tava, Pıtpıt Pilavı, Efelek Dolması, Bahçe Kebabı, Batak Helvası, Cennet Küngü, Bal Tiridi, Öllüğün Körü, Toyga Çorbası, Ovmaç, Sızgıçlı Pırasa, Entekke Böreği, Ankara Simidi, Kömbe, Kaygana, Mamak Kurabiyesi, Sızgıç, Zerdali Hoşafı, Kıkırdaklı Ankara Ketesi, Kuru Beypazarı, Beypazarı Güveci, Çubuk Turşusu, Karakız Köftesi, Ayaş Kebabı.
ÖNEMLİ TELEFONLAR:
OTOGAR (MERKEZ): 0312 224 10 00
TREN GARI: 0312 311 49 94
ESENBOĞA HAVAALANI: 0312 398 00 00
GEZİLECEK YERLER:
Müzeler:
Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Etnoğrafya Müzesi, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet Müzesi, Anıtkabir Atatürk Müzesi, MTA Tabiat Tarihi Müzesi, Resim ve Heykel Müzesi, Gordion Müzesi, Hava Müzesi, Alagöz Karargah Müzesi, Milli Mücadele Atatürk Konutu ve Demir Yolları Müzesi, Pul Müzesi, Meteoroloji Müzesi, Topçu ve Füze Okulu Müzesi, TCDD Müzesi, Ülker Zaim Müzesi, Beypazarı Kültür ve Tarih Müzesi, Atatürk Orman Çiftliği Atatürk Evi ve Müzesi, Eski TBMM Müzesi.
Örenyerleri:
Gordion (Yassıhöyük), Roma Hamamı (Merkez), Gavurkale (Haymana), Karalar Köyü Örenyeri (Kazan), Karahöyük Harabesi (Hacıtuğrul Köyü), Ogüst Mabedi (Altındağ), Ahlatlıbel, Bitik, Etiyokuşu, Augustus Tapınağı, Julianus Sütunu, Ankara Roma Tiyatrosu, Akköprü, Beştepeler Tümülüsü, Yumurtatepe Tümülüsü (Demetevler), Külhöyük, Karaoğlan.
Kaleler:
Ankara Kalesi, Kalecik Kalesi.
Camiler:
Ağaç Ayak Camii, Ahi Elvan Camii, Ahi Yakup Camii, Aslanhane (Ahi Şerafettin) Camii, Cenab-ı Ahmet Paşa Camii, Alaaddin Camii, Çiçekçioğlu Camii, Direkli Camii, Eskicioğu Camii, Hacettepe Camii, Hacı Arap Camii, Hacı Bayram Camii, İbadullah Camii, Karacabey Camii, Kocatepe Camii, Kurşunlu Camii, Tabakhane Camii, Tacettin Camii, Sarıkadı (Mimarzade) Camii, Zincirli Camii.
Kiliseler:
St. Paul Kilisesi, St. Theres Kilisesi, St. Nicolas Kilisesi.
Kervansaraylar:
Çengel Han, Kurşunlu Han, Sulu Han, Zağfiran (Safran) Hanı.
Hamamlar:
Eski, Karacabey, Şengül ve Roma Hamamı.
Kaplıcalar:
Kızılcahamam, Şey Kaplıcası, Ayaş, Ayaş Karakaya, Beypazarı Dutlu, Tahtalı, Kapullu, Çubuk, Melikşah ve Haymana Kaplıcası.
İçmeler:
Ayaş, Dutlu Tahtalı İçmesi.
Mağaralar:
Ankara Mağaraları (Güdül), Tuluntaş Mağaraları.
Milli Parklar:
Soğuksu Milli Parkı.
Yaylalar:
Karaşar, Eğriova, Belenova, Kuyucak, Sarıalan, Çukurören, Çamlıdere, Benli, Yılanlı, Osmansin, Peçenek, Güdül Sorgun, Nallıhan Andız, Kızılcahamam Ulucak, Kızılcahamam Başköy, Kızılcahamam Salın yaylası.
Kayak Merkezleri:
Elmadağ Kayak Merkezi.
Diğer:
Anıtkabir, TBMM, Mahmut Paşa Bedesteni, Beypazarı Evleri, Ayaş Evleri, Mimar Sinan Anıtı, Hitit Güneşi Anıtı, Güvenlik Anıtı, Mithat Paşa Anıtı, Ulus Cumhuriyet Anıtı, Zafer Anıtı, Altınpark, Atakule, Atatürk Orman Çiftliği, Gençlik Parkı, Bayındır Barajı, Çankaya Sırtı, Çubuk Barajı, Gölbaşı.
Gezilecek yerler bilgisi “Adım Adım Türkiye” kitabının yayıncısı Mepmedya Yayınları‘ndan izin alarak yayınlanmıştır.
